سرویس جهان مشرق - رفراندوم قانون اساسی ترکیه، از یک‌سو با سرنوشت مردم ترکیه و از سوی دیگر با تحولات کشورهای همسایه ترک‌ها ارتباط مستقیم و تأثیر متقابل دارد؛ به بهانه برگزارسی رفراندوم اصلاح قانون اساسی، گفتگویی داشتیم با "سیدعلی قائم مقامی" تحلیلگر مسایل ترکیه.

قائم مقامی معتقد است با پیروزی رفراندوم در ترکیه، نظام ریاستی را به‌جای سیستم پارلمانی در ترکیه حاکم می‌شود که همین عامل به‌شدت باعث رشد اقتدارگرایی در ترکیه و تضعیف سیستم‌های دموکرات این کشور به‌ویژه پارلمان شده و تفکیک میان قوای سه‌گانه را نابود می‌کند.

پس در این حالت اردوغان هم به‌عنوان رئیس‌جمهور ترکیه و هم به‌عنوان رهبر حزب عدالت و توسعه، تمامی سیستم‌های امنیتی، اطلاعاتی و پلیسی ترکیه را در انحصار خود گرفته و به نوعی سیستم «بعثیسم اردوغانی» را در ترکیه حاکم می‌نماید. یعنی نظام تک‌حزبی مطلق پلیسی- امنیتی که به‌شدت می‌تواند سیاست داخلی کشور را در همه جوانب کنترل کرده و اقتصاد و سیاست را قبضه نماید.

سیاستی که درنهایت به دنبال حذف تمامی مخالفان از عرصه سیاسی بوده و به دنبال انحصارطلبی در سیاست داخلی است.

قائم مقامی معتقد است پیروزی اصلاحات در ترکیه نیز، اقتداری به اردوغان خواهد داد تا او در سطح منطقه بتواند با هماهنگی رژیم صهیونیستی (متحد خود) و ایالات‌متحده آمریکا و با کمک‌های کشورهای مرتجع منطقه مانند قطر، عربستان و امارات  به‌صورت منسجم عمل کرده و بیش از بیش در مسائل عراق و سوریه مداخله نموده و منطقه را به سمت اقتدارگرایی و میلیتاریسم هدایت کند.

بنابراین اردوغان برای اثبات قدرت خود، تلاش خواهد کرد تا با گسترش اقدامات خود در جهان اسلام، نقش مؤثرتری ایفا نموده و خود را تنها مدافع اسلام سنی معرفی نماید؛ که همین عامل باعث تضعیف وحدت جهان اسلام در منطقه شده و بحران‌هایی را برای ترکیه و منطقه ایجاد خواهد کرد. البته اعمال این سیاست از سوی رهبران حزب عدالت و توسعه بیشترین تأثیر را در داخل ترکیه داشته و باعث تشدید اقدامات و تحریک احساسات علویان و شیعیان شده و چالش‌هایی را در پی خواهد داشت.

قائم مقامی درباره علایق شخصی اردوغان می‌گوید: تفکرات نو عثمانی و علاقه شخصی اردوغان به سلطان سلیم خون‌ریز و گسترش اختیارات رئیس‌جمهوری ترکیه، باعث خواهد شد تا اردوغان شدیداً توجه خود را متوجه شرق و جهان اسلام نموده و با تأسی از سیاست شرقی سلطان سلیم، بیش‌ازپیش از غرب دور گردد؛ به‌عبارت‌دیگر اردوغان قصد دارد با الگو گیری از سلطان سلیم خون‌ریز، خود را ادامه‌دهنده سیاست‌های عثمانی و جانشین آن‌ها معرفی نموده و محبوبیت خود را افزایش دهد؛ بنابراین در همین چارچوب باید شاهد رشد بیش‌ازپیش اقتدارگرایی در ترکیه و رشد تلاش‌ها برای تقویت بعثیسم اردوغانی در این کشور باشیم.